بیماری سلیاک که به آن آنتروپاتی حساس به گلوتن نیز گفته میشود، نوعی واکنش ایمنی به ماده گلوتن است که این پروتئین در گندم، جو و چاودار وجود دارد.
اگر بیماری سلیاک دارید، خوردن گلوتن موجب تحریک واکنش ایمنی در روده کوچک میشود. با گذشت زمان، این واکنش به روده کوچک آسیب وارده کرده و مانع از جذب بعضی مواد مغذی (بد جذبی) میشود. آسیب وارد شده به روده، اغلب باعث اسهال، خستگی، کاهش وزن، نفخ و کم خونی شده و میتواند منجر به عوارض جدی شود. همراه مجله دلتا باشید.
بیماری سلیاک ناشی از تداخل میان ژنها، غذاهای حاوی گلوتن و دیگر عوامل محیطی است، اما علت دقیق آن مشخص نیست. شیوه تغذیه نوزادان، عفونتهای دستگاه گوارش و باکتریهای رودهای ممکن است در ایجاد بیماری سلیاک نقش داشته باشند.
گاهی اوقات پس از عمل جراحی، بارداری، زایمان، عفونت ویروسی یا فشار عاطفی شدید، ممکن است بیماری سلیاک برای اولین بار فعال شود.
زمانی که دستگاه ایمنی بدن، بیش از حد به غذای حاوی گلوتن واکنش نشان دهد، این واکنش سبب آسیب به پرزهای کوچک در دیواره روده میشود. این پرزها ویتامین، مواد معدنی و دیگر مواد مغذی موجود در غذاها را جذب میکنند.
علائم و نشانههای بیماری سلیاک در کودکان و بزرگسالان متفاوت است. علائم شایع در بزرگسالان عبارتند از اسهال، خستگی و کاهش وزن. همچنین ممکن است نفخ و گاز معده، درد شکم، حالت تهوع، یبوست و استفراغ را نیز تجربه کنند.
با این حال بیش از نیمی از بزرگسالان مبتلا به بیماری سلیاک، علائم و نشانههایی دارند که به دستگاه گوارش مرتبط نیستند، از جمله:
استفاده از رژیم غذایی بدون گلوتن، به طور دقیق و مداوم، تنها راه کنترل بیماری سلیاک است. علاوه بر گندم، غذاهای حاوی گلوتن عبارتند از:
زمانی که گلوتن را از رژیم غذایی خود حذف کنید، التهاب روده معمولا طی چند هفته، کاهش پیدا خواهد کرد. درمان و بهبودی کامل ممکن است چندین ماه تا چندین سال طول بکشد؛ اما زمان بهبودی در کودکان سریعتر از بزرگسالان است.
علاوه بر این، گلوتن میتواند به صورت پنهان در غذاها، داروها و محصولات غیر خوراکی نیز وجود داشته باشد. از جمله:
اگر دچار کمبود مواد مغذی باشید، پزشک ممکن است ویتامین و مواد معدنی را برای شما تجویز کند. مانند:
ویتامینها و مکملها معمولا به صورت قرص مصرف میشوند. اگر دستگاه گوارش شما در جذب ویتامینها مشکل داشته باشد، پزشک ممکن است نوع تزریقی آنها را تجویز کند. مطمئن شوید که ویتامینها و مکملها بدون گلوتن هستند.
با مجله سلامتی دلتا همراه باشید