دیابت بارداری
به دلیل اهمیت بالای دوران بارداری، مطالعات و بررسی‌های زیادی روی مادران باردار انجام شده است. در بین بیماری‌ها و اختلالات گوناگونی که ممکن است در بارداری برای مادر رخ دهد، دیابت بارداری یکی از شایع‌ترین آن‌هاست که روز به روز هم تعداد مبتلایان به آن در حال افزایش است. در ادامه این مطلب از مجله دلتا درباره درمان دیابت بارداری صحبت خواهیم کرد.
دیابت بارداری چیست؟
همانطور که احتمالاً می‌دانید، دیابت انواع مختلفی دارد که دیابت نوع ۱ و ۲ و همچنین دیابت بارداری از جمله شایع‌ترین آنها است.
افزایش سطح قند خون یا بهتر بگوییم اختلال سطح گلوکز خون، اصلی‌ترین نشانه انواع دیابت است.
در دیابت بارداری نیز ممکن است همین اتفاق، به دلیل تغییرات هورمونی این دوران رخ دهد و سطح قند خون مادر دچار اختلال شود.
علت اصلی همه انواع دیابت از جمله این نوع، عدم ترشح کافی انسولین توسط بدن است. البته خوشبختانه در اکثر موارد، دیابت بارداری پس از پایان این دوران، خوب می‌شود.
علائم دیابت بارداری
از علائم دیابت بارداری می توان به گزینه‌های زیر اشاره کرد:
- تکرر ادرار
- تشنگی زیاد
- گرسنگی زیاد
- کاهش وزن
- خستگی
- کج خلقی
- تاری دید
- ترمیم ضعیف زخم
نحوه تشخیص دیابت بارداری
طبق دستورالعمل سازمان جهانی بهداشت، لازم است هر مادر باردار بین هفته ۲۴ تا ۲۸ حاملگی، آزمایش غربالگری دیابت بارداری را انجام دهد تا در صورت مثبت بودن جواب آزمایش، در اسرع وقت جهت درمان، به پزشک متخصص مراجعه کند.
آن دسته از افرادی که بیشتر از ۳۵ سال سن، اضافه وزن و یا سابقه خانوادگی ابتلا به دیابت دارند، باید زودتر از این زمان ذکر شده، تست غربالگری را انجام دهند.
عوارض و خطرات دیابت بارداری
این بیماری می‌تواند عوارض و خطرات جدی هم برای جنین و هم برای مادر ایجاد کند. از جمله این عوارض می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تولد نوزاد نارس
- زایمان زودرس
- ادامه دیابت پس از دوران بارداری در مادر
- به دنیا آوردن نوزاد بزرگ (سنگین‌تر از ۴ کیلوگرم)
- اختلال قند خون نوزاد پس از تولد
- افزایش احتمال نیاز به سزارین
- پره‌اکلمسی یا مسمومیت بارداری
درمان دیابت بارداری
درمان این بیماری مشابه درمان دیابت نوع ۲ است. اصلی‌ترین و اولین راهبرد درمانی این بیماری، تغییر الگوی غذایی بیمار است. یعنی مادر باردار باید در ابتدا سبک زندگی و رژیم غذایی خود را تغییر دهد.
پیاده‌روی مداوم روزانه بین ۲۰ تا ۳۰ دقیقه‌ای در کنار تقسیم وعده‌های غذایی به ۶ تا ۹ وعده در روز می‌تواند تا حدود زیادی در کنترل این بیماری مؤثر واقع شود.
رژیم غذایی برای دیابت بارداری
به‌طور کلی رژیم غذایی دوران بارداری تفاوت‌هایی با دیگر دوران‌ها دارد. میزان انرژی مادر باردار در سه ماهه دوم بارداری بین ۳۵۰ کیلوکالری و در سه ماهه سوم حدود ۴۵۰ کیلوکالری بیشتر از یک زن غیرباردار با همان سن و وزن است.
طبق دستورات سازمان بهداشت جهانی، در این دوران مادر حتماً باید بین ۳ تا ۴ واحد لبنیات در روز دریافت کند تا ذخایر کلسیم کافی برای دوران شیردهی و همچنین رشد جنین داشته باشد.
از دیگر مواردی که در رژیم دوران حاملگی تاکید ویژه‌ای بر آن می‌شود، مصرف ۴ تا ۵ واحد میوه و سبزیجات است. مصرف میوه و سبزی ضمن تأمین ویتامین‌ها و املاح مورد نیاز این دوران، می‌تواند به دلیل داشتن درصد بالای فیبر، به تنظیم میزان قند خون نیز کمک کند.
زمانی‌که قند خون مادر باردار با تغییر سبک زندگی، بهبود نیافت، مجبور به استفاده از دارو و حتی در حالت‌های وخیم‌تر تزریق انسولین می‌شویم.
